نیدل (Needle) یا سر سوزن، بخشی فلزی‌ست که روی سرنگ قرار گرفته، تیز است و به راحتی داخل بافت‌های بدن نفوذ می‌کند. میان سر سوزن خالی می‌باشد که دارو از طریق آن به بدن تزریق شده، یا در خونگیری از بدن، موجب جریان یافتن خون در سرنگ می‌شود. در این مطلب پس از بررسی ساختار یک نیدل، به چگونگی انتخاب آن پرداخته می‌شود. همچنین در انتهای مقاله به صورت اختصاصی توسط هادیار آکادمی، سایز و رنگ بندی نیدل ها در قالب یک جدول برای شما تهیه گردیده است.

ساختار یک نیدل یا سر سوزن

هر نیدل، سه قسمت دارد:

• Hub  یا دهانه:

انتهای بزرگتر نیدل است.

قسمتی‌ست که به سرنگ متصل می‌شود.

بر اساس سایز، رنگبندی شده است.

•  shaft یا ساقه یا تنه سوزن:

بخش فلزی نیدل است که به قسمت Hub متصل می‌شود.

• Bevel:

نوک سر سوزن که به‌طور مورب بریده شده

تیز است

فرورفتن نیدل در بافت‌های بدن را آسان می‌کند.

احتیاط در استفاده از نیدل

برای اطمینان از اتصال درست و کامل سر سوزن به سرنگ، ممکن است مجبور شویم Hub را در دست بگیریم، به هر صورت، قسمت تنه و نوک سوزن باید در همه حال استریل باقی بماند.

همچنین به منظور حفظ سلامت خود و جلوگیری از خطر نیدل استیک لازم است در استفاده از سوزن، بسیار حساس و مراقب بوده تا خصوصاً بعد از استفاده برای بیمار، نوکِ سوزنِ استفاده شده و آلوده به خون بیمار، با پوست و بدن شخص عامل و دیگر افراد برخورد نداشته باشد.

امروزه به دلیل توجه به خطر بیماری‌هایی که از طریق سرنگ آلوده منتقل می‌شوند (مانند ایدز و هپاتیت) پس از انجام تزریق در معدوم‌سازی سرسوزن‌های یکبار مصرف، دقت بیشتری شده و از جعبه ایمن (SafetyBox) یا کاتر استفاده می‌شود.

اندازه سر سوزن

هرچند بسیاری از سرنگ‌ها حاوی سر سوزن هستند، با این حال به منظور استفاده کاربردی و دقیق‌تر، سرسوزن ها در ضخامت ها و طول‌های متفاوتی وجود داشته و عرضه می‌شوند.

قطر نیدل

قطر سرسوزن با واحدی به نام گیج اندازه‌گیری می‌شود. هرچه گیج بالاتر باشد قطر سوزن نازک‌تر است. مثلاً سوزن شماره ۲۳ نازکتر از سوزن شماره ۲۰ است. سر سوزن های با گیج کوچکتر مقاومتر بوده و احتمال خم شدن یا شکستن آنها کمتر است. در حال حاضر امکان تولید سرسوزن تا گیج ۳۴ نیز وجود دارد.

طول نیدل

طول سوزن نیز عمق تزریق را تعیین می‌کند که با واحدی به نام میلی‌متر اندازه‌گیری می‌شود. سر سوزن‌های کوتاه‌تر بیشتر برای تزریقات وریدی و درون‌جلدی کاربرد داشته و برای تزریقات عضلانی و زیر جلدی از سوزن هایی که طول بلندتری دارند استفاده می‌شود.

نحوه انتخاب سر سوزن

انتخاب درست سر سوزن (و البته کیفیت ساخت آن) به کاهش درد بیمار کمک شایانی می نماید. نیدل بر اساس 2 معیار قطر و طول سر سوزن و متناسب با موارد زیر انتخاب می‌گردد:

• وزن، اندازه و حجم عضلات بیمار
• ضخامت پوست بیمار
• نوع بافت مورد نظر
• غلظت و نوع مایعی که قرار است تزریق شود:

غلظت مایع تزریقی: هرچقدر گرانروی (ویسکوزیته) مایع بالاتر باشد گیج سر سوزن انتخابی پایین‌تر است.

نوع مایع تزریقی: به عنوان مثال برای تزریق یا استحصال خون و فرآورده‌های آن سوزنی با قطر زیاد (۱۸ـ۱۶) مناسب است. انتخاب سوزن درشت در مورد خون و فرآورده‌های آن به این خاطر است که در این صورت صدمه کمتری به گلبول‌های قرمز می‌رسد.

سایز و رنگ نیدل ها

در جدول زیر رنگ دهانه سرسوزن های مختلف بر اساس گیج و دیگر مشخصات آورده شده‌است: